Over Looking Good Food
Op dit Looking good food blog kan je meer lezen over wat verschillende vitaminen en mineralen precies met je lichaam, en specifiek met je huid, doen. Daarbij kun je elke keer een heerlijk receptje vinden waarin deze vitamine centraal staat.
Vitamine A is een belangrijke vitamine voor de normale functie van de huid, de tanden, het skelet, het immuunsysteem, de ogen en de voortplantingsorganen. Er zijn twee bronnen van Vitamine A in het menselijk dieet; reeds bestaand vitamine A uit een dierlijke bron (retinol) en pro-vitamine A uit plantaardige bron (vooral beta-caroteen). Dierlijke bronnen zijn (orgaan) vlees, zalm en volle melkproducten. Deze bronnen bevatten niet alleen veel Vitamine A, maar ook veel cholesterol en verzadigde vetten, dus limiteer de intake van dierlijke bronnen van Vitamine A. Een teveel aan consumptie van retinol (of voedingssupplementen met dierlijk vitamine A) kan tot een te hoge retinolspiegel in het bloed leiden, wat schadelijk kan zijn voor diverse organen en voor een zich ontwikkelend kindje bij zwangeren. De meest belangrijke en gezonde bron van plantaardig Vitamine A is beta-caroteen. Beta-caroteen is een antioxidant, een stof die vrije radicalen wegvangt die een rol spelen in diverse verouderingsprocessen. Groente en fruit waar veel beta-caroteen in zit, verminderen de kans op kanker. Het lichaam zet beta-caroteen om in retinol en in deze vorm wordt het opgeslagen in o.a. de lever. Retinol wordt via het bloed getransporteerd, door de cel opgenomen en binnen de cel omgezet in retinal, waar het zijn functie uitoefent in de regulering van celprocessen. In de huid zorgt retinol voor stimulering van de doorbloeding zodat er genoeg voedingsstoffen en zuurstof in de huid beschikbaar zijn. Retinol stimuleert de delingssnelheid van keratinocyten (cellen van de opperhuid) zodat de huid sneller vernieuwt en het activeert fibroblasten (cellen van de lederhuid) tot het maken van collageen, wat belangrijk is voor de stevigheid van de huid. Het toepassen van crèmes op de huid die veel retinol bevatten geeft dezelfde stimulerende effecten op de huid. Vitamine A in crèmes en voeding geeft een gezonde doorbloeding van de huid en houdt de huid glad en stevig.
Ik zal het even samenvatten. Directe vitamine A (retinol) komt dus alleen voor in dierlijke producten. Maar zoals Jani ook in zijn stukje uitlegt, wil dat echter niet zeggen dat als je geen dierlijke producten eet, je niet aan Vitamine A kan komen. Je eigen lichaam kan namelijk zelf vitamine A maken van Beta-Caroteen. Fantastisch he? De functies zijn ook nog eens precies dezelfde, alleen dan zonder het gevaar dat een teveel aan Retinol met zich meebrengt. Je kan van een overdosis aan beta-caroteen hoogstens een wat oranje kleurtje krijgen, wat meteen een uitermate goede introductie is voor een grappig verhaal: Een vriendin van mij had ergens gelezen dat beta-caroteen belangrijk was voor een mooie huid, een goede weerstand en een scherp gezichtsvermogen. Omdat zij vond dat ze wel wat extra hulp kon gebruiken op deze gebieden, bedacht zij een dieet dat overwegend uit wortels, mandarijnen en mango’s bestond, waar deze anti-oxidant veel in voor komt. ’s Ochtends begon zij de dag met een mango en wanneer de rest van haar collega’s in de middag een uitgebreide lunch nuttigden, knaagde zij aan een tros met wortelen. Dit op zichzelf was al een grappig gezicht. Maar wat er, tot groot vermaak van haar collega’s, gebeurde was dat zij uiteindelijk zelf in een soort wortel veranderde. Ze werd oranje. Het is een waargebeurd verhaal. Echt. Ik verzin het niet. Nou is het zo dat deze verkleuring gelukkig geen direct gevaar levert op de gezondheid en vanzelf weer verdwijnt na het stoppen van een dergelijk dieet, maar in sommige andere dieet gevallen kan dit wel eens anders uitpakken. Een overdosis van het ene en een tekort van het andere kan voor je gezondheid toch ernstige schade opleveren. Ook al is dat wat je wel eet in principe gezond, zoals de wortels en mandarijnen in het geval van het zojuist beschreven voorbeeld.
Ik geloof heilig in een gevarieerde maaltijd en ben over het algemeen geen grote fan van diëten (behalve dan van een vet en suikerarm dieet). Het gevaar van een strikt dieet is dat de voeding, en dus de voedingsstoffen die je binnen krijgt, te eenzijdig is en je allerlei essentiële bouwstoffen mist. Daarnaast is het allemaal al ingewikkeld genoeg, diëten volgen en in de gaten houden wat gezond is. Het gevaar is daarom dat je er op gegeven moment genoeg van hebt, je oude eet patroon weer oppakt en precies weer komt waar je ooit begon. Dus eet gewoon gezond en vooral heel gevarieerd. Dat is de tip van vandaag. Terug naar Beta Caroteen want daar gaat het deze week ten slotte over. Caroteen is een oranje kleurstof en komt dus voor in veel groente en fruit met een rode, gele of oranje kleur. Voorbeelden zijn; wortel, pompoen, zoete aardappel, mango, manderijntjes…Als ‘Vitamine A recept’ heb ik daarom het volgende bedacht: Herfstige wortel puree op z’n culinair.
Voor: 2 personen
Genre: Hoofdgerecht
Dit recept is, door zijn oranje kleuren en aardse smaken, een echt herfstig gerecht. Het gerecht bestaat hoofdzakelijk uit een wortel puree, kleine blokjes knapperige zoete aardappel uit de oven en diverse gebakken paddenstoelen. Afgemaakt met tuinkers, nootjes en meer lekkers.
Schil de zoete aardappel (ook wel bataat genoemd) en snij deze in blokjes of maantjes. Zelf heb ik thuis een stomer dus doe ze daar 5 minuten in om ze beet-gaar te maken (zorg dat ze niet al te zacht worden, ze moeten nog in de oven). Heb je dat niet, dan kan je ze natuurlijk ook eerst even in wat water koken. Als je er hele kleine blokjes van hebt gemaakt, kan je ze ook gelijk in de oven doen. Ze kunnen dan gaar worden in de oven. Besprenkel wat met olijfolie en wat peper en zout, zet de oven op 200graden en leg ze in een ovenschaal in de oven. De beste manier om te weten wanneer ze goed zijn is om af en toe even door het ruitje van de oven te kijken. Zien er mooi knapperig en goudbruin uit, steek dan gauw een vork in een stukje bataat als niemand kijkt en proef. Je kan de zoete aardappel overigens ook best in een pan bakken. Over het algemeen gebruik je dan alleen meer olie en daarom kies ik ervoor het in de oven te doen.
Ik koop zelf vaak de wortelbossen. Je weet wel, met het groen er nog aan. Deze zijn namelijk ook heerlijk rauw, als tussendoortje.
Haal 5 of 6 wortels van de bos, was ze grondig en snij ze in stukjes van ongeveer 3 cm. Doe de blokjes wortel in een pannetje met een klein beetje water; genoeg om de wortels in maar niet droog te koken, maar niet zo veel dat je het water af moet gieten. Bij de worteltjes en het water doe je 1 laurierblad, 5 hele peperkorrels, een halve steranijs, 1 a 2 cm stukje geschilde verse gember in stukjes en een half blokje groente bouillon. Doe er een deksel op en zet het pannetje op het vuur. Je kan af en toe even met je vork in een stukje wortel prikken. Als ze zacht zijn, haal de pan van het vuur en haal het laurierblad, de steranijs en de peperkorrels die je ziet (maakt niet zoveel uit als je eentje mist) uit het pan. De worteltjes, gember en het overgebleven laagje bouillonwater pureer je met een staafmixer. Vervolgens kan je hier nog een theelepeltje walnoot olie bij doen of, mijn favoriet, koolzaad olie. Proef even en voeg nog zout of peper toe naar smaak.
Rooster de lijnzaad en de (halve) hazelnoten in de pan totdat ze mooi bruin en knapperig zijn en leg ze apart. Bak ook de paddenstoelen (vergeet de cantharellen niet!) in een klein beetje olijfolie of kokos olie en zout totdat ze mooi bruin zijn.
Met het mooi opmaken van een bord, kan je dat “wow!” gevoel creëren. De manier die ik hier voorstel is zeker niet DE manier. Probeer vooral je eigen manier uit. Pak een groot bord en leg een schep wortel puree in een hoek. Gebruik de achterkant van je lepel om de wortel puree ‘uit te smeren”, zodat het een soort veeg wordt. Verspreid de blokjes bataat een beetje rondom de veeg. Leg hier een daar een gebakken paddenstoel neer. Knip de tuinkers af en strooi dit over het bord. Doe dit ook met de geroosterde lijnzaad en hazelnoten. Leg hier en daar wat kleine plukjes waterkers op het bord. Pak de limoen en rasp de schil van de limoen over het bord. Eventueel kan je nog een paar drupjes limoensap over de zoete aardappel druppelen. Et voila! Een prachtige maaltijd, boordevol vitamine A.
…veel lekkere gerechten vaak lekker smaken omdat ze opgebouwd zijn uit verschillende smaken; zoet, zuur, zout, bitter, wrang, zacht, scherp… Een combinatie ervan in een gerecht is vaak een sleutel naar succes.
Vitamine B1 
